Reserves en voorzieningen
Weerstandsvermogen
Factsheet

Weerstandsvermogen en risicomanagement

Waar dient deze paragraaf inzicht in te geven?

Weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op het uitvoeren van de programma’s.
In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing laten we zien hoe het weerstandsvermogen is samengesteld en hoe het tot stand komt. Het geeft antwoord op de vraag: hoe goed kan de gemeente tegen een stootje?

Belangrijkste conclusies uit deze paragraaf

De paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing is opgesteld volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV), de beleidsnota Risicomanagement en Weerstandsvermogen – geactualiseerde beleidsnota 2015 en de beleidsnota reserves en voorzieningen (2017).

Weerstandsvermogen

Ratio weerstandsvermogen = € 18.977.000 / € 18.830.000 = 1,01

De totale omvang van de beschikbare weerstandscapaciteit (teller) is € 18.977.000. Dit is circa € 300.000 hoger dan in de voorjaarsnota 2017.

De totale omvang van de benodigde weerstandscapaciteit (noemer) is € 18.830.000. Ten opzichte van de voorjaarsnota 2017 is dit circa € 4.300.000 hoger. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door potentiële risico's rondom het verplaatsen van de salonboten van de Worpzijde naar de stadszijde, de verbreding van de A1 en het Deventer Open Innovation Center (DOIC).

Relevante aspecten

  • 49 risico’s komen in aanmerking voor het aanhouden van weerstandsvermogen.
  • 16 van deze risico’s hebben een risicoscore ≥ 9.
  • Er zijn geen risico’s (negatief gevolg) waarop gerelateerde kansen (positief gevolg) in mindering zijn gebracht.

Belangrijke conclusies

De uitkomst van de ratio weerstandsvermogen is 1,01. Bij de voorjaarsnota was deze 1,08. De minimale gewenste uitkomst van de ratio is 1,0.

De gemeente beschikt met deze uitkomst op dit moment over voldoende weerstandsvermogen om de belangrijkste financiële risico’s op te vangen.

Ondanks het doorzettend economisch herstel zijn er voldoende onzekerheden (o.a. gevolgen van rijksbeleid en economische ontwikkelingen) die het noodzakelijk maken om de financiële risico’s continue en nauwlettend te volgen. Waar mogelijk worden extra beheersmaatregelen genomen.

In de jaarrekening 2017 wordt de ratio weerstandsvermogen opnieuw bepaald.

Weerstandsvermogen

Hoe goed kan de gemeente tegen een stootje?

Weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op het uitvoeren van de programma’s.

Deventer maakt onderscheid tussen specifiek weerstandsvermogen en generiek weerstandsvermogen. Het specifieke weerstandsvermogen is gebaseerd op de specifiek gekwantificeerde risico’s. Bekende voorbeelden zijn de risico’s met betrekking tot de grondexploitatie en bijstandsuitkeringen. Daarnaast loopt Deventer risico’s als gevolg van economische vooruitzichten en politieke- en bestuurlijke besluitvorming. Voorbeelden daarvan zijn de algemene uitkering (gemeentefonds), verkoop van gronden en panden, de verbonden partijen, de garantstellingen en de nog te implementeren lopende heroverwegingen. Om te bepalen of Deventer beschikt over voldoende weerstandsvermogen wordt drie keer per jaar in het kader van de planning & control cyclus de ratio weerstandsvermogen bepaald.

Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit : Benodigde weerstandscapaciteit

Alles uitklappen
Beschikbare weerstandscapaciteit

De beschikbare weerstandscapaciteit bestaat uit middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet-begrote kosten die onverwacht en substantieel zijn te dekken. Voor Deventer zijn dit de specifieke reserve¹, de onbenutte (flexibele) begrotingsruimte, de onbenutte investeringsruimte, de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves.

Samenstelling beschikbare weerstandscapaciteit

(bedragen x € 1.000)

Element

Onderdeel

Waarde

Specifieke weerstandsreserve

18.380

Onbenutte begrotingsruimte

Post onvoorzien

247

Stelpost structurele autonome ontwikkelingen

350

Onbenutte investeringsruimte

-

Onbenutte belastingcapaciteit

-

Stille reserves

p.m.

Saldo weerstandscapaciteit 2018

18.977

¹) zie beleidsnota reserves en voorzieningen (2017)


Specifieke weerstandsreserve

Ten opzichte van de vorige weerstandsparagraaf (voorjaarsnota 2017) is het saldo van de specifieke weerstandsreserve met circa € 300.000 gestegen. Dit komt voornamelijk door het reserveren van opbrengsten grondexploitatie.


Onbenutte (flexibele) begrotingsruimte

De onbenutte (flexibele) begrotingsruimte bestaat in Deventer uit de posten onvoorzien en de stelpost autonome ontwikkelingen. De post onvoorzien (€ 247.000) en de stelpost autonome ontwikkelingen (€ 350.000) leveren op dit moment een bijdrage van in totaal € 597.000 aan de beschikbare weerstandscapaciteit.


Onbenutte investeringsruimte, onbenutte belastingcapaciteit en stille reserves

Er is geen vrije investeringsruimte beschikbaar en ook de belastingcapaciteit wordt volledig benut (kostendekkend). Deventer kent een aantal stille reserves (zie paragraaf grondbeleid). De betreffende objecten zijn niet binnen 1 jaar te verkopen zonder een negatief effect op het bedrijfsproces. Dit betekent dat de waarde niet wordt meegenomen bij de omvang van de beschikbare weerstandscapaciteit.


Benodigde weerstandscapaciteit

De benodigde weerstandscapaciteit bestaat uit de risico’s die gemeente Deventer loopt inclusief een extra minimumnorm (zie onder samenvatting benodigde weerstandscapaciteit) die Deventer berekent.
Deventer gebruikt een risicodatabase. Daarin worden de risico’s geregistreerd. In deze paragraaf wordt alleen uitgegaan van de risico’s met een financieel gevolg waarvoor weerstandsvermogen (een financiële buffer) wordt aangehouden. De belangrijkste financiële risico’s zijn in beeld.


Analyse van het risicoprofiel

Er zijn 49 financiële risico’s die in aanmerking komen voor het reserveren van weerstandsvermogen. Zestien risico’s hebben een risicoscore ≥ 9.

Alles uitklappen
Risicokaart

Risico’s met een risicoscore van 9 of hoger


Gekwantificeerde risico's

De risico’s met een score ≥ 9 zijn in de tabel hieronder opgenomen.

Risico's

Kans in %

Gevolg in €

Positie

Score

Prognose

Park Zandweerd

Lasten: kans op tekort Park Zandweerd

50

1.300.000

3-3

9

6

1.300.000

Steenbrugge

Lasten: kans op afname financieel resultaat Steenbrugge

40

4.480.000

3-5

15

6

4.480.000

Eikendal

Lasten: kans op lagere opbrengst grond Eikendal

50

700.000

3-3

9

6

700.000

Leisurestrip Holterweg (De Scheg)

Lasten: kans op negatief effect lagere grondprijzen De Scheg

30

710.000

3-3

9

6

Lasten: kans op minder opbrengsten door niet doorgaan tankstation (terugval Leisure)

50

505.000

3-3

9

6

1.215.000

Bedrijvenpark A1

Lasten: kans op negatief effect door verlagen tempo in exploitatieplan - Bedrijvenpark A1

50

1.000.000

3-3

9

6

1.000.000

Verbreding A1

Lasten: kans op extra kosten verbreding A1

10

3.000.000

2-5

10

6

3.000.000

Sluiskwartier

Lasten: kans op lagere opbrengst a.g.v. bijzondere setting nieuwbouw Sluiskwartier

50

600.000

3-3

9

6

Lasten: kans op extra kosten a.g.v. bodemsituatie i.r.t. ondergrondse parkeervoorziening

50

500.000

3-3

9

6

1.100.000

Participatiewet

Lasten: kans op hogere uitkeringslasten Participatiewet dan het BUIG budget dat Deventer ontvangt

35

3.400.000

3-5

15

7

3.400.000

Sociaal Domein (3D's)

Lasten: kans op hogere uitgaven Sociaal Domein

70

1.500.000

4-4

16

8

1.500.000

Bergweide / Havenkwartier

Lasten: kans dat de ontwikkeling deelgebied Stoer wonen stagneert of niet doorgaat

50

750.000

3-3

9

6

Lasten: kans op negatief financieel effect - Kop havenkwartier

50

750.000

3-3

9

6

Lasten: kans op extra uitgaven Bergweide Hanzeweg

50

600.000

3-3

9

6

50

1.200.000

Poort van Deventer

Lasten: kans op negatief financieel effect niet doorgaan DOIC - Poort van Deventer

50

2.500.000

3-4

12

6

2.500.000

Diversen

Lasten: kans op negatief financieel effect rondom diverse potentiële risico's

50

4.000.000

3-5

15

6

4.000.000

Circa € 3 miljoen stijging risico-inventarisatie

De bruto omvang (dat wil zeggen het maximale financiële gevolg) van de risico-inventarisatie is gestegen met € 4.300.000 ten opzichte van de voorjaarsnota 2017. Voor diverse potentiële risico's is een geclusterd totaalbedrag van € 4 miljoen opgenomen en er zijn enkele risico's geïdentificeerd binnen de grondexploitaties (Teugseweg).

Risico Sociaal Domein

Dit betreft het risico dat de transformatie opgave van € 1 miljoen niet wordt gehaald doordat het beroep op de WMO en de Jeugdzorg groter is dan het beschikbare budget. Transformatie kost tijd en geld.


Samenvatting benodigde weerstandscapaciteit

Op basis van de complete risico-inventarisatie (dus inclusief de risico’s met een risicoscore < 9) is de bruto benodigde weerstandscapaciteit ruim € 39 miljoen. Na het corrigeren van deze risico’s met een zekerheidsfactor (toepassen simulatiemodel) ontstaat een reële omvang van de benodigde weerstandscapaciteit die wordt gerelateerd aan de beschikbare weerstandscapaciteit.

Minimumnorm

Er zijn ook risico’s waar moeilijk rekening mee valt te houden, bijvoorbeeld de soms sterk fluctuerende accressen van de algemene uitkering (gemeentefonds), de rijksbezuinigingen of de politieke en economische ontwikkelingen. Voor deze niet gekwantificeerde risico’s en tegenvallers houdt Deventer een extra buffer aan (de zogenaamde minimumnorm).

Voor 2018 is de minimumnorm als volgt bepaald;

(bedragen x € 1)

Bedragen begroting 2018

Geraamd bedrag

Minimumnorm 2%

Algemene uitkeringen (gemeentefonds)*

94 miljoen

1,9 miljoen

Verwachte OZB capaciteit 2018**

25 miljoen

0,5 miljoen

Totaal

119 miljoen

2,4 miljoen

*) exclusief integratie- en decentralisatie uitkeringen en inclusief inkomstenmaatstaven OZB
**) begroting 2018-2021: zie paragraaf Lokale heffingen


Monte Carlo simulatie methode

De kans dat alle geïnventariseerde risico’s zich voordoen is klein en de kans dat ze tegelijk optreden is miniem. Voor het bepalen van de impact wordt de uitkomst van de risico’s gecorrigeerd. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de Monte Carlo simulatie methode.

Deze methode geeft het volgende resultaat:

Bij een zekerheid van 90% is minimaal € 16,43 miljoen weerstandsvermogen nodig om de potentiële risico’s af te dekken. De uitkomst is, door een toename van de risico's, gestegen ten opzichte van de voorjaarsnota 2017.


Ratio weerstandsvermogen

De beschikbare weerstandscapaciteit moet minimaal gelijk zijn aan de benodigde weerstandscapaciteit om voldoende weerstand te kunnen bieden als de risico’s zich voordoen. Deze verhouding wordt bepaald door de ratio weerstandsvermogen:

Ratio weerstandsvermogen = Beschikbare weerstandscapaciteit : Benodigde weerstandscapaciteit

De gemeente beschikt over voldoende weerstandsvermogen als de uitkomst van deze ratio minimaal 1 is.

Beschikbare weerstandscapaciteit:
€ 18.380.000 + € 247.000 + € 350.000 = € 18.977.000

Benodigde weerstandscapaciteit:
€ 16.430.000 + € 2.400.000 = € 18.830.000

Deze twee uitkomsten geven het volgende resultaat:

Ratio weerstandsvermogen = € 18.977.000 : € 18.830.000 = 1,01

De beschikbare weerstandscapaciteit is iets hoger dan de benodigde weerstandscapaciteit. Dit betekent dat er voldoende weerstandsvermogen is om de gevolgen van het optreden van risico’s financieel op te vangen.

Algemene risicogebieden

Naast de ingeschatte risico’s heeft Deventer ook te maken met algemene onzekerheden.

Onder andere:

  • Algemene uitkering (onzekerheid verdeelsystematiek en soms sterk fluctuerende accressen);
  • BTW/BCF (ontwikkelingen en plafond BCF);
  • Leegstand onroerende panden in eigendom;
  • Restauratie monumentale panden;
  • Financieringsrisico’s (rente- en kredietrisico’s);
  • Garantstellingen (kans op aflossen krediet vanwege insolventie kredietnemer);
  • Te ontvangen subsidies (kans op terugvordering door niet voldoen aan de subsidievoorwaarden).

Op basis van wat we nu weten, kunnen deze onzekerheden (risico’s) niet worden gekwantificeerd.

Voor het opvangen hiervan zijn algemene weerstandsbudgetten beschikbaar. De omvang va deze reserve is € 2,2 miljoen in 2018, die naar verwachting oploopt tot een bedrag van eenmalig € 6,8 miljoen in 2021. Het totaal van deze bedragen vormt samen met de beschikbare weerstandscapaciteit het totale weerstandsvermogen.

Risico's Verbonden partijen

Deelneming aan een verbonden partij kent financiële, bestuur organisatorische - en beleidsinhoudelijke risico’s. Het onderscheid in de verschillende verbintenissen (o.a. gemeenschappelijke regeling, aandelenbezit en/of verstrekte lening/garantie) levert eveneens onderscheid in de risico’s op. Dit betekent dat de te onderscheiden risico’s verschillende aandacht vereisen. In de paragraaf verbonden partijen van deze begroting is algemene informatie en specifieke informatie opgenomen voor vorming van een beeld van het financiële risicoprofiel.

Wanneer op grond van een concrete gebeurtenis een risico wordt voorzien dat zou kunnen leiden tot een verlies op het ingebrachte kapitaal, de verstrekte lening of garantie of indien het leidt tot een verplichting (en het risico is kwantificeerbaar), dan zal daarvoor weerstandsvermogen worden aangehouden of een voorziening worden gevormd.

Aan de informatie over de verbonden partijen ontlenen wij op dit moment geen aanwijzingen dat de gemeente voor bepaalde financiële risico’s weerstandsvermogen moet aanhouden. Daarbij baseren wij ons mede op de accountantsrapporten die bij de jaarrekeningen van verbonden partijen worden afgegeven waarin de accountant aandacht besteedt aan de continuïteit van de bedrijfsvoering.

In de tabel hieronder zijn de verbonden partijen opgenomen waarin Deventer een (geactiveerd) financieel belang heeft en de omvang daarvan per 31‑12‑2016.

(bedragen x € 1)

Verbonden partij

Deelneming

Lening

Garantie

NV Wonen boven winkels

454.000

-

1.440.000

NV Sportbedrijf Deventer

-

15.736.442

2.080.687

NV Bergkwartier

1.561.004

-

-

NV Deventer Schouwburg

325.360

-

-

NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer

12.487.000

7.389.520

-

NV Luchthaven Teuge

487.857

-

-

Circulus-Berkel BV

18.400

-

-

Enexis BV

932.512

-

-

BNG Bank

730.782

-

-

Vitens NV

11.004

619.060

-

Dataland BV

4.818

-

-

Vordering op Enexis BV

52

907.199

-

Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV

-

-

-

Verkoop Vennootschap BV

1

-

-

CBL Vennootschap

52

-

-

CSV Amsterdam BV

52

-

-

Totaal

17.014.946

24.652.221

3.520.687

In de paragraaf verbonden partijen wordt verder ingegaan op de financiële risico’s in relatie tot de verbonden partijen.

Meerjarenbalans en kengetallen

Alles uitklappen
Waarin dient de meerjarenbalans inzicht te geven?

Met ingang van het begrotingsjaar 2016 worden door het BBV diverse kengetallen voorgeschreven. De invoering van de set van kengetallen is voornamelijk bedoeld om de financiële positie inzichtelijker en tussen gemeenten vergelijkbaar te maken. De onderstaande meerjarenbalans voor de jaren 2016 – 2019 vormt de basis voor een aantal van deze kengetallen. In deze balans zijn alleen die posten opgenomen die een langlopend karakter hebben en daarmee de financieringsbehoefte beïnvloeden.


Geprognosticeerde balans

Door de wijziging in het BBV is met ingang van het begrotingsjaar 2017 een geprognosticeerde balans voorgeschreven. De geprognosticeerde balans biedt inzicht in de verwachte financiële ontwikkeling van de gemeente.

(bedragen x €1.000)

Activa

31-12 -2018

31-12-2019

31-12-2020

31-12-2021

Passiva

31-12-2018

31-12-2019

31-12-2020

31-12-2021

Vaste activa

Vaste passiva

Immateriële vaste activa

3.031

2.853

2.671

2.483

Eigen vermogen

67.057

64.852

64.515

65.214

Materiële vaste activa

245.122

254.915

247.976

237.231

Voorzieningen

8.872

8.967

9.064

9.163

Financiële vaste activa

50.064

47.780

46.466

45.199

Vaste schulden rente-typische looptijd >1 jr

302.222

309.268

294.562

278.926

Totaal vaste activa

298.217

305.548

297.113

284.913

Totaal vaste passiva

378.151

383.087

368.141

353.303

Vlottende activa

Vlottende passiva

Voorraden

61.820

61.131

56.329

54.952

Netto vlottende schulden rente-typische looptijd <1jr

27.117

27.117

27.117

27.117

Vorderingen

21.139

21.139

21.139

21.139

Overlopende passiva

22.232

22.232

22.232

22.232

Liquide middelen

4.507

4.507

4.507

4.507

Facilitair grondbeleid

15.126

13.420

11.711

10.450

Overlopende activa

26.691

26.691

26.691

26.691

Totaal vlottende activa

129.283

126.888

120.377

117.739

Totaal vlottende passiva

49.349

49.349

49.349

49.349

Balanstotaal activa

427.500

432.436

417.490

402.652

Balanstotaal passiva

427.500

432.436

417.490

402.652

De opgestelde geprognosticeerde balans gaat net als de meerjarenbegroting over de jaren 2018-2021. Met het maken van een balansprognose wordt in feite een reële schatting gemaakt van verschillende balansposten op basis van de balans gepresenteerd bij de jaarrekening 2016, de verwachte investeringen en de lopende aflossingsverplichtingen. Aan de hand van deze gegevens wordt in een geprognosticeerde balans inzicht gegeven in de ontwikkeling van de balansposten: vaste en vlottende activa, vreemd en eigen vermogen.

Bij het opstellen van de meerjarenbalans is rekening gehouden met de volgende uitgangspunten:

Vaste activa

Door verwachte investeringen en jaarlijkse afschrijvingen/aflossingen wijzigt het saldo van de vaste activa.

Vlottende activa

De vlottende activa daalt door de verwachte verkoop van gronden.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen is gebaseerd op het (meerjarige) verloop van de reserves. Het saldo wijzigt door het realiseren van afgesproken prestaties.

Voorzieningen

De voorzieningen zijn gebaseerd op het (meerjarige) verloop van voorzieningen.

Schulden > 1 jaar

De schulden > 1 jaar zijn gebaseerd op de staat van opgenomen langlopende geldleningen. Het saldo muteert door het aantrekken van nieuwe leningen voor voorgenomen investeringen en jaarlijkse aflossingen van bestaande leningen.

Schulden < 1 jaar

De schulden < 1 jaar zijn geraamd op het niveau van de jaarrekening 2016. Hierbij is rekening gehouden met de toegestane kasgeldlimiet.

Overlopende passiva

De overlopende passiva is geraamd op het niveau van de jaarrekening 2016.


Kengetallen

Deventer neemt de landelijk voorgeschreven financiële kengetallen op in de begroting. De kengetallen zijn gebaseerd op de geprognosticeerde meerjarenbalans en gaan uit van ongewijzigd beleid. De kengetallen en de meerjarenbalans geven een beeld van de financiële positie in de komende jaren. In onderstaande tabel zijn de uitkomsten van de kengetallen opgenomen met daaronder een korte toelichting.

De meerjarige prognoses zijn gebaseerd op de balans per 31 december van het betreffende jaar.

Kengetal (in %)

R2016

2017

2018

2019

2020

2021

Netto schuldquote

86

99

92

96

90

85

Netto schuldquote gecorrigeerd

78

89

82

87

82

78

Solvabiliteitsratio EV/TV

17

15

16

15

15

16

Structurele exploitatieruimte

1,22

0

0,43

0,40

0,32

0,13

Grondexploitatie

23

24

24

22

21

19

Belastingcapaciteit

91

94

93

93

93

93

Netto schuldquote

De netto schuldquote geeft de verhouding weer van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen.

Netto schuldquote = Netto schuld : Totale inkomsten (exclusief mutatie reserves)

Een netto schuldquote hoger dan 130 is voor een gemeente niet gunstig. De gemeente heeft dan een zeer hoge schuldpositie en doet er goed aan om de schulden af te bouwen en daarmee de financiële positie te verbeteren. Dit betekent concreet een terughoudend investeringsbeleid met geleende middelen en het afbouwen van voorraden bouwgrond. Bij een percentage tussen 100 en 130 geldt dat voorzichtigheid is geboden.

In 2018 neemt de schuldquote van Deventer vergeleken met 2017 af om vervolgens in de jaren daarna eerst te stijgen en dan af te nemen tot ruim onder de 100.

Een hoge netto schuldquote hoeft op zichzelf geen probleem te zijn. Het hangt af van meerdere factoren. Zo kan een hoge schuld worden veroorzaakt doordat er leningen zijn afgesloten en die middelen vervolgens zijn doorgeleend aan bijvoorbeeld woningcorporaties die op hun beurt weer jaarlijks aflossen. Om dit effect voor de beoordeling te corrigeren volgt hieronder de netto schuldquote exclusief leningen door verstrekt aan derden.

Netto schuldquote (gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen aan derden)

De hoogte van de schuld wordt ook bepaald door de leningen die Deventer door verstrekt aan derden. Hoewel over deze leningen risico wordt gelopen wordt verondersteld dat deze worden terugbetaald. Wanneer het vorig kengetal met deze verstrekte leningen aan derden wordt gecorrigeerd is de uitkomst aanzienlijk lager. Dit is logisch, omdat de teller van de breuk wordt verlaagd en de noemer gelijk blijft.

Netto schuldquote = Netto schuld (exclusief leningen aan derden) : Totale inkomsten (exclusief mutatie reserves)

Bij ongewijzigd beleid neemt in 2018 de uitkomst van de quote af om vervolgens in 2019 toe te nemen en daarna weer af te nemen. De rentelasten en aflossingen van de door verstrekte leningen drukken niet op de exploitatie. Dit verbetert de uitkomst van het kengetal en is gunstig voor de financiële positie.

Solvabiliteitsratio

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de bezittingen op de balans zijn gefinancierd met eigen vermogen en in hoeverre Deventer in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de uitkomst van de ratio, hoe groter de weerbaarheid.

Solvabiliteitsratio = Totaal eigen vermogen : Totaal van de balans

Er zijn door de VNG (nog) geen richtlijnen gegeven voor uitkomsten die wijzen op een ‘gezonde’ solvabiliteit.

De komende jaren blijft de uitkomst voor Deventer nagenoeg stabiel rond de 16. De solvabiliteit kan worden verbeterd door de omvang van de reserves (eigen vermogen) te verhogen of door minder te investeren waardoor de financieringsbehoefte lager wordt en daardoor minder wordt geleend.

Structurele exploitatieruimte

Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is. Het geeft inzicht in welke mate de structurele lasten gedekt zijn door structurele baten. Een positieve uitkomst betekent dat er structureel voldoende baten zijn om de lasten te dekken. Over het algemeen geldt als richtlijn; hoe hoger de uitkomst des te gunstiger dit is voor Deventer.

Grondexploitatie

Grondexploitatie = Bouwgrond in exploitatie (BIE) : Totale inkomsten

De grondexploitaties (voorraad bouwgronden) kunnen een forse impact hebben op de financiële positie van een gemeente. Wanneer een gemeente leningen heeft afgesloten om grond te kopen voor (toekomstige) projecten is dit een schuldpositie. Van belang is om te weten of deze schuld kan worden afgelost uit de opbrengsten van de verkoop van de bouwgronden (kavels). Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) opbrengsten (baten).

Belastingcapaciteit

Belastingcapaciteit = Totale woonlasten : Gemiddelde woonlasten landelijk

De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. Voor het bepalen van de ruimte is een ijkpunt nodig. In dit geval wordt als ijkpunt gekeken naar de landelijk gemiddelde tarieven. Er is geen maximum gesteld aan de belastingopbrengsten dus betreffen de gemiddelde tarieven slechts een indicator. Hoe verhoudt de eigen belastingdruk zich tegenover het landelijk gemiddelde van alle gemeenten.
Een belastingcapaciteit van 100% betekent dat de woonlasten exact het landelijk gemiddelde zijn. Een lager percentage dan 100% betekent dat de woonlasten per huishouden lager zijn dan het landelijke gemiddelde. De uitkomsten vanaf 2019 zijn geëxtrapoleerd, omdat landelijke cijfers voor die jaren niet bekend zijn.

Conclusie

De gemeente is financieel gezond. Dit blijkt uit het feit dat voor de jaren 2018-2021 een reëel structureel sluitende begroting wordt gepresenteerd met structurele exploitatieruimte. Deze begroting heeft voldoende flexibiliteit om eenmalige en structurele tegenvallers op te kunnen vangen. Met betrekking tot de belastingdruk blijven we onder het landelijk gemiddelde. De ratio’s die betrekking hebben op de schuldpositie en grondexploitatie geven geen aanleiding om het financiële beleid bij te stellen.